373 نتیجه برای نوع مطالعه: پژوهشي
دکتر فرزاد دهقانیان، خانم اکرم اسماعیلی اول،
جلد 28، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
هدف از این مقاله ارائه یک مدل دو سطحی به منظور تعیین یارانه بهینه تخصیص داده شده از طرف دولت به شرکت‌های جمع‌آوری و بازیابی محصولات برگشتی است. دولت به عنوان رهبر در مدل دو سطحی، به منظور دستیابی به حداکثر نرخ جمع‌آوری، به ازای هر واحد محصول جمع‌آوری شده توسط شرکت‌ها، به آنها یک واحد یارانه می‌پردازد و در تلاش است تا یارانه پرداختی خود را کمینه کند. شرکت‌ها به عنوان پیرو، مراکزی را به منظور جمع‌آوری و بازیابی محصولات، تاسیس کرده و محصولات را از مشتریانی که مالک آنها هستند، در ازای پرداخت مبلغی جمع‌آوری می‌کنند. مشتریان می‌توانند با توجه به مبلغ پیشنهاد شده توسط این شرکت‌ها، در مورد واگذاری محصولات خود تصمیم‌گیری کنند. هدف پیرو، بیشینه کردن سود خود با توجه به درآمدهای ناشی از بازیابی و هزینه‌های ناشی از ایجاد مراکز جمع‌آوری وبازیابی، حمل‌ونقل و همچنین مالیات بر کربن است. مدل طراحی شده با استفاده از دو روش شمارش کامل و ابتکاری و برای دادههای واقعی برگرفته از شهر مشهد، حل شدهاست.
دکتر مجتبی صالحی، آقای وحید صباغ،
جلد 28، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
مسئله زمانبندی پروژه با منابع محدود، عمدتاً با اهداف کمینه کردن زمان اتمام پروژه و یا بیشینه کردن ارزش خالص فعلی مدلسازی میشود. اگرچه به کارگیری مسئله زمانبندی پروژه با منابع محدود در برنامهریزی مواد مصرفی نقش کلیدی در پروژه‌ها دارد، ولی مدلهای پیشنهاد شده نمی‌توانند به تعیین زمان سفارش‌دهی و کمینه کردن هزینه‌های مواد مصرفی کمک کنند. در این پژوهش یک مدل ریاضی عدد صحیح جهت یکپارچه‌سازی زمانبندی پروژه و سفارش‌دهی مواد مصرفی ارائه شده است. این مدل با مشخص کردن زمان شروع هر یک از فعالیت‌های پروژه، میزان و دوره زمانی سفارش برای خرید یا تولید هر نوع مواد مصرفی را تعیین می‌کند.جهت حل مدل ارائه شده یک الگوریتم فراابتکاری ژنتیک خود تطبیقی پیشنهاد شده است. در ادامه با آزمایش مسائل تولید شده توسط RenGen1 عملکرد الگوریتم پیشنهاد شده را بر روی مسائل با اندازه‌های کوچک و متوسط مورد بررسی قرار داده و نتایج حاصل از آن با نرمافزار GAMS مقایسه و مشاهده شد، که الگوریتم پیشنهادی عملکرد مطلوبی در رسیدن به جواب مناسب برای زمانبندی فعالیتها با کمترین هزینه‌های مواد مصرفی را دارد.
دکتر سیدبابک ابراهیمی، آقای هادی کیان، دکتر سید جواد حسینی نژاد،
جلد 28، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
در دنیای رقابتی امروز انتخاب تامینکنندگان سبز به عنوان یکی از فعالیت‌های استراتژیک سازمان محسوب میگردد. چرا که عملکرد زیست محیطی سازمان متاثر از عملکرد زیست محیطی تامینکنندگانش میباشد. در این مقاله یک رویکرد دو مرحله‌ای استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی به‌طور همزمان به‌منظور ارزیابی و انتخاب تامینکنندگان در یک زنجیره تامین سبز ارایه شده است. در مرحلهی اول این رویکرد که استراتژیک است تامینکنندگان با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی میگردند و آنهایی که صلاحیت کافی را داشته باشند بهعنوان تامینکنندگان منتخب وارد مرحلهی دوم که یک مرحلهی تاکتیکی و عملیاتی است، می‌شوند. در مرحلهی دوم یک مدل ریاضی جدید با در نظرگرفتن مسالهی مسیریابی سبز با اهداف کمینهسازی هزینهها و بیشینه‌سازی ارزش خرید از تامینکنندگان سبز توسعه داده می شود. اعتبار مدل با استفاده از دادههای یک زنجیره توزیع محصولات مصرفی تجهیزات پزشکی تحت شرایط عدم قطعیت سنجیده شد که نتایج حاصل از آن نشاندهنده کارایی مدل پیشنهادی میباشد.
دکتر رضا سمیع زاده، مهندس پروانه افشاری،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
جهانی شدن و پیدایش شرکت‌های توسعه یافته، منجر به افزایش دائمی برون سپاری قطعات و خدمات شده است. این امر شرکت‌ها را وادار به توجه بیشتر به فرآیند خرید و تصمیم‌های مرتبط کرده است؛ یکی از این تصمیمها که بر تمامی حوزههای شرکت‌ها اثر گذار است، مسئله انتخاب تأمینکننده میباشد. با توجه به پیچیدگی این مسئله، این مقاله بر آخرین مرحله انتخاب تأمینکننده که شامل تعیین بهترین ترکیب از تأمین‌کنندگان و تخصیص سفارش به آنها در جهت برآورده ساختن نیازمندیهای خرید میباشد، متمرکز شده است. مسئله انتخاب تأمین‌کنندگان برای حالت تک تولید کننده که با تقاضای احتمالی مواجه است، در نظر گرفته شده است؛ بعلاوه، تامینکنندگان برای رقابت و فروش بیشتر کالاهای خود را با ارائه تخفیف عرضه میدارند. تخفیف ارائه شده توسط تأمین‌کنندگان نموی در نظر گرفته شده است. همچنین احتمالی بودن زمان تقاضا و انعطاف‌پذیر بودن تأمین‌کنندگان (در حجم تقاضا و زمان تحویل) لحاظ شده است. تأمین‌کنندگان بالقوه، قیمتهای متفاوتی اظهار کرده و محدودیت حداقل و حداکثر اندازه سفارش را دارند؛ هزینه ثابت انتخاب تأمینکننده از دیگر پارامترهای در نظر گرفته شده در مدل میباشد. با استفاده از مدل پیشنهادی یک خریدار میتواند انعطاف‌پذیری شرکای زنجیره تأمین بالقوه را تخمین زده و به صورت سنجیده عمل نماید. هدف از طرح این مسئله، انتخاب تأمین‌کنندگان با انعطاف‌پذیری بالاتر و قیمت بهتر، کاهش هزینهها و در نهایت افزایش سود مورد انتظار می باشد. لازم به ذکر است میزان تخفیف پیشنهاد شده توسط تأمین‌کنندگان در فرآیند انتخاب و تخصیص سفارش به آنها نقش کلیدی دارد.. این مدل به صورت یک مسئله دو هدفه تحت شرایط زمان و حجم تقاضای احتمالی مدلسازی شده است. با توجه به اینکه مسئله مورد نظر جزء مسائل NP-hard به شمار میآید، الگوریتمهای فراابتکاری جهت حل مدل به کار گرفته شده است و در نهایت الگوریتم ژنتیک رتبه بندی غلبه نشده (NSGA-II) و الگوریتم ژنتیک مرتب سازی غلبه نشده (NRGA) با هم مقایسه شده‌اند.
آقای ابوالفضل شجاعی برجویی، دکتر رضا توکلی مقدم،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی ریاضی جدید دو هدفه خطی و عدد صحیح مختلط برای مسأله زمانبندی کارگاه باز بدون انقطاع با در نظر گرفتن محدودیت در دسترس بودن ماشین ها ارائه می شود. محدودیت در دسترس بودن در زمان های مشخص روی ماشین ها اتفاق می افتد و طول مدت آن برای ماشین های مختلف متفاوت ولی ثابت است. بعلاوه، زمان های حمل و نقل نامتقارن و وابسته به کار بین ماشین ها در نظر گرفته می شود. حداکثر زمان تکمیل کارها و کل دیرکرد به عنوان توابع هدفِ همزمان کمینه می شوند. برای ارزیابی مدل ریاضی ارایه شده، چند مسأله با ابعاد کوچک که به صورت تصادفی تولید شده اند، بطور دقیق حل می شوند. به علاوه حساسیت این مدل ریاضی به پارامترهای ورودی مورد بررسی قرار می گیرد. برای حل مسائل با ابعاد بزرگ، دو الگوریتم فراابتکاری شامل الگوریتم ژنتیک موازی چند هدفه (MOPGA) و الگوریتم شبیه سازی تبرید موازی چند هدفه (MOPSA) طراحی می شوند. نتایج نشان می دهد هر چند الگوریتم MOPSA سرعت بیشتری دارد، الگوریتم MOPGA کارایی بهتری نسبت به آن در برخورد با مسأله های با ابعاد بزرگ دارد. همچنین روش طراحی آزمایشات تاگوچی جهت تنظیم پارامترهای الگوریتم ها و پایا نمودن آنها بکار گرفته می شود. در خاتمه، جهت ارزیابی عملکرد الگوریتم-های طراحی شده، مسأله هایی با ابعاد بزرگ که به صورت تصادفی تولید شده اند، حل می شوند و نتایج مربوطه ارایه و بحث می شود.
پروانه سمویی، دکتر پرویز فتاحی، دکتر مصطفی زندیه،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
یکی از مهمترین مسائل در خطوط مونتاژ دو طرفه، تخصیص مناسب نیروی انسانی و فعالیتها به ایستگاههای کاری است، تا بتوان کارایی خط را به حداکثر مقدار ممکن رساند. اما موردی که در اغلب مسائل بالانس خطوط مونتاژ از آن غفلت میشود، آن است که آیا با بالانس انجام شده، گلوگاهی در سیستم به وجود میآید یا خیر. همچنین اگر در سیستم گلوگاهی وجود دارد، آیا میتوان با جابهجا کردن افراد ایستگاهها همچنان حداکثر تقاضای پیشبینی شده را تامین کرد و یا نیاز به تعیین ترکیب تولید میباشد. بدین منظور، پس از ارائهی یک مدل ریاضی دوسطحی تکهدفه-چندهدفه، به حل این مدل توسط الگوریتم هیبریدی بهینهسازی تودهی ذرات و تئوری محدودیتها اقدام شده است. علاوه بر این، نیز چند کران پایین برای تعداد ایستگاهها پیشنهاد شده است. نتایج حاصل از الگوریتم به کمک مثالهای عددی مختلف تشریح شده است.
هاشم عمرانی، مهدیه بابایی،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در استراتژی های جدید خرید وتولید، تامین کنندگان نقشی کلیدی در دستیابی به رقابت با شرکت های بزرگ بازی می‌کنند، از این رو انتخاب تامین کننده مناسب یک جزء کلیدی در این استراتژی ها میباشد. اما در عمل، ابهام و عدم دقت در اهداف، محدودیت ها و پارامتر های مدل، تصمیم گیرندگان را دچار مشکل می‌کنند. به رغم اهمیت مساله، تحقیقات در این موضوع نسبتا اندک میباشد. از این رو در این مقاله یک مدل خطی چند هدفه جهت انتخاب تامین کننده بر اساس بهینه سازی استوار توسعه داده ایم تا بر ابهام اطلاعات غلبه کند و هدف انتخاب تامین کننده تحت تدارکات ناب بر اساس کاهش هزینه، کاهش خطای برنامه ی زمانی تحویل و افزایش سطح کیفیت مقادیر خریداری شده با در نظر گرفتن اغتشاش در داده ها میباشد. علاوه بر آن استفاده از مکانیزم بازه ی زمانی نرم در مدل انتخاب تامین کننده، تصمیم گیرندگان را در ارزیابی فروشندگان یاری می‌رساند. مدل استوار مساله انتخاب تامین کننده در این مقاله به صورت خطی بوده و از آن برای بهینه سازی تحت شرایط عدم قطعیت در تمامی صنایع میتوان بهره گرفت.
رسول شفایی، محمد پورحبیب یکتا شارمی،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
امروزه مدیریت کارای زنجیره تأمین در صنایع مختلف از اهمیت بالایی در تولید به‌موقع و هزینه و سرمایه پایین برخوردار میباشد. در بین صنایع مختلف در ایران، صنایع نیروگاهی از صنایع مهمی است که نقش ویژه‌ای در توسعه اقتصادی دارد. ازاین‌رو توجه کافی به مدیریت زنجیره تأمین در این بخش به‌منظور تأمین به‌موقع و کاهش هزینهها ضروری میباشد. در این مقاله مدیریت زنجیره تأمین قطعات یدکی نیروگاه‌های گازی در ایران موردبررسی قرارگرفته است. برای این منظور، مسئله مربوط به یک نیروگاه چهار واحدی گازی در نظر گرفته شده و یک مدل برنامهریزی عدد صحیح مختلط غیرخطی برای مسئله فوق پیشنهاد شده است. سپس با یک روش ابتکاری مدل پیشنهادی به یک مدل خطی تبدیل شده و عدم قطعیت در تقاضا به کمک برنامهریزی استوار در مدل پیشنهادی در نظر گرفته میشود. درنهایت مسئله فوق‌الذکر بر اساس اطلاعات عملی و به روش دقیق حل شده است. نتایج این بررسی و نیز تحلیل حساسیت پیرامون نتایج آن بیانگر کارایی روش حل اعمال‌شده در مقایسه با روش‌های معمول در نیروگاه‌های ایران میباشد.
مهدی نجفی، علیرضا پورسعید،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در حال حاضر، روزانه تعداد قابل توجهی از افراد در کشور ما به دلیل نرسیدن عضو مورد نیاز جهت پیوند، جان خود را از دست میدهند. به دلیل کمبود شدید عضو در مقابل تقاضای آن، توجه به عضوهای اهدا شده و نحوه استفاده از آنها حیاتی به نظر میرسد. از آنجاییکه شبکه پیوند عضو شامل مراکز پیوند، فراهم آوری، بیمارستانها، اهدا کنندگان و بیماران خواهد بود با تعیین مکان مناسب بخشها، جابهجایی در کمترین زمان و تخصیص بهینه اعضا میتوان تا حدودی از دست رفتن جان این نوع بیماران جلوگیری نمود. در همین راستا در این تحقیق تلاش شده است یک مدل برنامهریزی ریاضی جهت بهینهسازی سیستم تخصیص در شبکه پیوند اعضا ارائه شود. با توجه به اهمیت زمان در این فرایند، تلاش شده است برنامهریزی به نحوی انجام پذیرد تا کلیه زمانهای موجود در سیستم شامل زمانهای جابهجایی بین مراکز مختلف، زمان خارج سازی عضو و عمل پیوند و زمان انتظار بیماران کمینه شود. ضمنا با توجه به اولویت متفاوت بیماران نیازمند پیوند عضو، در این مدل از تئوری صف اولویت دار به منظور ایجاد حق اولویت بیماران اورژانسی نسبت به بیماران عادی، بهره گرفته شده است تا با استفاده از آن علاوه بر کاهش دادن زمان انتظار بیماران، تعداد بیمارانی که در صف انتظار پیوند جان خود را از دست میدهند کاهش یابد. همچنین با توجه به متفاوت بودن زمان در دسترس برای پیوند زدن هر عضو، روش متمایزی به منظور ارسال هر یک از آنها در نظر گرفته شده است. در نهایت با توجه به غیر خطی و ماتریسی بودن متغیرهای موجود در صف روشی ابتکاری جهت حل مسائل بزرگ ارائه شده و یک مثال عددی منطبق با مراکز کشور ایران حل و نتایج حاصل از مدل ارائه میشود.
دکتر جعفر باقری نژاد، دکتر مهدی بشیری، مهندس عاطفه حسن پور،
جلد 28، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
در این مقاله یک مدل برنامهریزی دوسطحی عدد صحیح مختلط پیشنهاد شده است که در سطح اول دولت به عنوان رهبر با هدف کاهش آلودگی‌های زیست محیطی، با تنظیم قوانین دولتی به دنبال جمع‌آوری هر چه بیشتر محصولات توزیع شده توسط بخش خصوصی و همچنین تضمین تامین نسبت معینی از تقاضای مشتریان میباشد و در سطح دوم بخش خصوصی با توجه به تصمیمات دولت، با هدف بیشینه نمودن عایدی خود، به دنبال تعیین مکان مراکز توزیع و جمع‌آوری به منظور طراحی بهینه شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته خود است. به منظور حل مدل پیشنهادی، یک الگوریتم ابتکاری بر مبنای شمارش پیشنهاد شده و با شبیه سازی مثالهای عددی عملکرد مدل و حساسیت آن نسبت به پارامترهای کلیدی بررسی و تحلیل شده است. نتایج حاصل از این بررسی‌‌ها نشان میدهد که استفاده از برنامهریزی دوسطحی در شرایطی که دولت آزادی عمل بیشتری در تصمیم‌گیری‌های خود داشته باشد، ضرورت بیشتری پیدا می‌کند.
رسول محبی فرد، مهرزاد مهرابی پور، نسیم نهاوندی، محمد مهدی سپهری،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
در این مقاله، طراحی یک شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته در حوزه سلامت و درمان به صورت برنامهریزی اعداد صحیح مختلط سه هدفه ارائه و تصمیم‌های مرتبط با طراحی شبکه در هر دو جریان رو به جلو و رو به عقب یکپارچه شده است. شبکه این مقاله شامل مراکز بیمارستان، جمع آوری، خشکشویی و انهدام لباس‌های بیمارستانی است. از آنجایی که دسترسی این مراکز حیاتی به یکدیگر بسیار مهم است، علاوه بر هزینه‌های شبکه و مسائل زیست محیطی، بررسی پوشش شبکه نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه الگوریتم قید افزوده بهبود یافته برای سه بیمارستان شهر تهران به کار رفته است تا اهمیت و کاربرد شبکه مطرح شده، مشخص شود. سپس جوابهای ناچیره برای مکانیابی مراکز جمع‌آوری و خشکشویی و جریان لباس‌های بین گره‌های شبکه در اختیار تصمیم گیران قرار گرفته است. اما از آنجایی بسیاری از پارامترها به خصوص تقاضا، نرخ بازگشت به شبکه، هزینه‌های حمل ونقل و انهدام متغیرو غیر قطعی هستند، سناریوهای تصادفی گسسته برای توصیف پارامترها به کار رفته و مدلسازی شبکه با هدف کمینهکردن هزینه‌های مورد انتظار انجام شده است. مقایسه سناریوهای مختلف نشان میدهد، تابع هدف به شدت به تقاضا و نرخ بازگشت حساس و اثر عدم قطعیت در هر دو پارامتر را بطور همزمان نشان داده است. از این رو مدل سازی شبکه بر مبنای سناریوهای مختلف میتواند ابزار مناسبی برای تصمیم‌گیری در مواجهه با پارامترهای غیرقطعی و مبهم باشد. این مقاله جزء اولین کارهای صورت گرفته در حوزه سلامت و درمان است، که ساختار شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته را بصورت چند هدفه و غیر قطعی مطرح می‌کند.
آرش علیزاده، دکتر هاشم عمرانی،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
روش تاگوچی یک روش متداول برای کنترل کیفیت در حالت برون خطی است. این روش در صدد طراحی پارامتر و انتخاب بهترین سطح پارامترها برای طراحی بهتر روش تولید محصولات با کیفیت است. روش تاگوچی مناسب برای بهینه سازی مسائل چند پاسخه نمی باشد و ما نیازمند به یک روش مهندسی و بهینه سازی برای قضاوت در مورد انتخاب بهترین ترکیب پارامترها می باشیم. از سوی دیگر به علت وجود برخی عوامل غیرقابل کنترل و یا به علت امکان ناپذیر بودن اعمال تمام آزمایشات، فقط برخی از آزمایشات انجام میشود و قسمت اعظمی از نتایج ناتمام است. در این مقاله از روش شبکه عصبی پس خور برای حدس نتایج استفاده شده است. از آنجایی که نتایج و اعداد به دست آمده از شبکه عصبی دارای عدم قطعیت هستند و توزیع آن ها مشخص نیست، از رویکرد تحلیل پوششی دادههای استوار برای انتخاب بهترین ترکیب پارامترها استفاده گردیده است. مدل پیشنهادی این مقاله برروی دستگاه برش لیزر CO2 شرکت تریلر سازی مارال صنعت امتحان گردیده و نتایج مورد بررسی قرار گرفته است.
مهدی بشیری، مهدیه شیری،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
تا‌کنون در بیشتر مسائل مکانیابی، نقاط محور تنها به عنوان تسهیلاتی جهت انتقال کالا از مبدأ به مقصد در نظر گرفته شده‌اند، در حالی‌که این تسهیلات می‌توانند خدمات بیشتری را به مشتریان ارائه دهند. در مواردی که عملیات خاص و متفاوتی در گره‌های محور(میانی) شبکه لازم است انجام شود، استفاده از شبکههای کلاسیک هزینه‌های بالایی را برای کل شبکه در بر خواهد داشت. در این مواقع، طراحی یک شبکه محور چند بخشی میتواند ضمن کاهش ترافیک جریان، باعث کاهش کل هزینه‌های مرتبط در شبکه نیز شود. از اینرو، در این تحقیق به طراحی شبکه محور چند بخشی ظرفیتدار پرداخته میشود. هدف اصلی از ارائه این مسئله، کاهش هزینهها و ارائه شبکهای کارا و منظم جهت خدمت به نقاط مختلف است. این مسئله با استفاده از حلکننده سیپلکس در نرمافزار گمس حل میشود که مسائل با اندازه بزرگتر نیز با الگوریتم پیشنهادی ژنتیک مورد تحلیل قرار می‌گیرند. در ادامه، اعتبارسنجی مدل با استفاده از چند مثال عددی از دادههای شبکه ترکیه بررسی و عملکرد روش حل نیز ارزیابی میشود. نتایج حاکی از آن است که شبکه پیشنهادی، علاوه بر اینکه از امکان خدمتدهی بیشتری نسبت به شبکه محور کلاسیک و شبکه زنجیره‌ای برخوردار است، هزینهها را به شدت کاهش میدهد.هدف مسئله مکانیابی محور، برقراری جریان در شبکههای مختلف توزیع به بهترین شکل ممکن میباشد. همچنین در دنیای پرشتاب امروزی، انجام کارهای مختلف در دستگاههای مختلف، علاوه بر وقتگیر بودن و هدردادن زمان، هزینهها را به شدت افزایش میدهد. در این میان، یکی از بهترین رویکردهای ممکن برای حل چنین مشکلی، استقرار یک پنجره واحد (Single Window) میباشد که در این مطالعه با عنوان محور چند بخشی نام برده میشود. این شبکه میتواند با استقرار چند محور مجاور در یک واحد، باعث کاهش ترافیک جریان، هزینه های انتقال و احداث در شبکه گردد. همچنین با توجه به محدودیت منابع در دنیای واقعی، بخشهای شبکه بصورت ظرفیتدار فرض شده اند. از اینرو، در این تحقیق به طراحی شبکه محور چند بخشی ظرفیتدار با ملاحظه طراحی شبکه (طراحی بیرونی) و طراحی اجزاء محور (طراحی داخلی) پرداخته میشود. هدف اصلی از ارائه این مسئله، کاهش هزینهها و ارائه شبکهای کارا و منظم جهت خدمت به نقاط مختلف است. این مسئله با استفاده از حلکننده سیپلکس در نرمافزار گمس حل گردیده و الگوریتم پیشنهادی ژنتیک برای حل مسئله در اندازه‌های بزرگتر پیشنهاد شده است. در ادامه، اعتبارسنجی مدل با استفاده از چند مثال عددی از دادههای شبکه ترکیه بررسی و عملکرد روش حل نیز ارزیابی شده است. نتایج حاکی از آن است که شبکه پیشنهادی، علاوه بر اینکه از امکان دسترسی به محورها و خدمتدهی بیشتری نسبت به شبکه کلاسیک برخوردار است، هزینهها را نیز به شدت کاهش میدهد.
آقای حجت احمدی کرد، دکتر سعید یعقوبی، آقای عبدالحکیم طاغان زاده،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
در این مقاله یک مدل بهینهسازی استوار به منظور طراحی شبکه جمع‌آوری و انتقال پسآب شهری ارائه شده است، که شامل مکانیابی تصفیه‌خانه فاضلاب و حوضچه‌‌ذخیره پساب و نیز تصمیم‌گیری پیرامون احداث کانال و تخصیص بهینه پسآب تصفیه شده به مناطق کشاورزی میباشد. در ابتدا یک مدل قطعی جهت مشخص کردن تصمیمات مکانیابی و تخصیص ارائه شده و سپس این مدل با در نظر گرفتن عدم‌قطعیت در پارامترهای تقاضای پسآب و تولید فاضلاب، با استفاده از رویکرد بهینهسازی استوار توسعه داده شده است. به علاوه، مباحث زیست محیطی و سلامت انسان نیز با درنظرگرفتن کیفیت‌های پساب تولیدی در مدل لحاظ شده است. درنهایت برای اعتبارسنجی، مدل بر روی مطالعه موردی استان تهران که دادههای آن برگرفته از سازمان‌های ذیربط میباشد، مورد بررسی و تحلیل حساسیت قرار گرفته است.
سید مهدی حسینی مطلق، عباس جوکار،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
مساله مکان یابی – مسیریابی دو جزء زنجیره تامین یعنی مکانیابی تسهیلات و مسیریابی وسیله نقلیه را به صورت یکپارچه در نظر می گیرد. در این مقاله یک روش ابتکاری ترکیبی دوفازی بر مبنای خوشه بندی برای حل مساله مکان یابی – مسیریابی ارائه شده است. در فاز اول ساخت جواب اولیه و در فاز دوم بهبود جواب اولیه انجام می شود. در فاز اول جواب اولیه بر مبنای خوشه بندی مشتریان ایجاد می گردد. در این روش ابتکاری سه استراتژی خوشه بندی ارائه شده است که هر کدام از این استراتژی ها جواب اولیه متفاوتی ایجاد می کنند. فاز دوم این روش ابتکاری نیز شامل دو مرحله می باشد. مرحله اول بهبود جواب اولیه به صورت هوشمند است در مرحله دوم این فاز جواب های همسایه ایجاد شده به صورت تصادفی تولید می شوند. در چارچوب کلی فاز دوم، برای فرار از بهینه محلی از روش فراابتکاری شبیه سازی تبرید استفاده شده است. در پایان فاز دوم، الگوریتم پیشنهادی به فاز اول برگشته و خوشه بندی مشتریان با تعداد خوشه های جدید انجام می شود. برای ارزیابی کیفیت روش پیشنهادی، دو نمونه مثال 24 تایی و 13 تایی در حوزه مساله مکان یابی – مسیریابی از ادبیات در نظر گرفته شده است که نتایج حاصل ار اجرای روش پیشنهادی با نتایج یک روش فراابتکاری موجود در ادبیات (GRASP) و همچنین حد پایین ارائه شده برای این مثال ها مقایسه گردید. مقایسه نتایج بدست آمده کارا بودن روش پیشنهادی را نشان می دهد.
مجید رفیعی، عطیه محمدی طلب،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
یکی از مهمترین مسائل در سیستم تولید سلولی مبحث تخصیص منابع به خصوص نیروی انسانی میباشد. نوآوری این پژوهش نسبت به کارهای انجام شده، در نظرگیری اثر یادگیری و فراموشی اپراتور ضمن خدمت است، مسئلهای که میتواند در میزان مهارت کسب شدهی اپراتور در انتهای دورهی برنامهریزی و تخصیص فعالیتها در دورهی آتی موثر واقع شود. در این مدل عواملی دیگر همچون استخدام و اخراج، حقوق و دستمزد، سطحبندی مهارتی و جابهجایی اپراتور پرداخته شده است و سعی در ارائهی مدلی جامع در مبحث تخصیص نیروی انسانی شده است. در این مطالعه یک رویکرد بهینهسازی استوار برای مدلسازی عدم قطعیت در سیستم تولید سلولی ارائه شده است. استواری مدل ارائه شده باعث شده است تا جواب بدست آمده به ازای تمامی مقادیر پارامترهای غیرقطعی، شدنی بودن خود را حفظ نماید و در این محیط غیر قطعی به دنبال یافتن جواب بهینه باشد. مدل ارائه شده با استفاده از تکنیکهای خطیسازی به مدلی خطی تبدیل شدهاست. پس از کدنویسی مدل ارائه شده، با استفاده از نرمافزار گمس به تحلیلهایی از جمله بررسی مقادیر بهینه و زمان حل هر یک از مدلهای خطی و غیرخطی پرداخته شده است. همچنین یک مطالعه موردی از مرکز ریخته گری شرکت سایپا مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده هزینه استخدام اپراتور بیشترین تاثیر را بر روی میزان بهینه تابع هدف در شرایط عدم قطعیت مدل داشته است.
دکتر مهدی نجفی، اقای احمد محمدی،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
بیماریهای عفونی امروزی همواره تهدیدی برای بشریت بوده و از بزرگ‌ترین عوامل مرگ‌ومیر کودکان و جوانان هستند. اگرچه این بیماریهای تهدیدی جدی برای سلامت عموم هستند، منابع برای کنترل این بیماریها محدود است. به همین دلیل استفاده کارا از منابع موجود در جهت کنترل این نوع بیماریهای از اهمیت زیادی برخوردار است. در این راستا، تحقیقات زیادی در جهت استفاده از مدلهای ریاضی جهت انتخاب استراتژی کارا در کنترل این نوع بیماریها انجام شده است که در اغلب آنها از مدلهای اپیدمی استفاده شده است. بطور کلی این مدلها ابزار سودمندی برای مطالعه روند رشد بیماریها هستند. محققان از این ابزار برای بررسی نحوه تخصیص منابع در همه‌گیری‌ها استفاده می‌کنند. این مدلها انواع گوناگونی دارند که اغلب با عنوان مدلهای کرماک-مک‌کندریک شناخته می‌شوند و بیماریها را بر اساس حالت افراد به حالت‌های مختلف دسته‌بندی می‌کنند. تمرکز ما در این مقاله بر مدل اپیدمی SEIR تصادفی با نواحی جغرافیایی مختلف و تعامل بین آنها است. اثر مداخلات مختلف سیستم سلامت بر مدل اپیدمی بررسی میشود. پس‌ازآن مدل برنامهریزی ریاضی برای تخصیص منابع در مداخلات مختلف سیستم سلامت ارائه میشود و از تحلیل هزینه-اثربخشی برای یافتن مقرون‌به‌صرفه ترین استراتژی استفاده میشود. بودجه‌ای به عنوان محدودیت هزینه در نظر گرفته میشود و بهترین استراتژی بر اساس آن ارائه میشود. در انتها با مثال عددی نتایج حاصل از مدل موردبررسی قرار می‌گیرد.
آزاده محمودی، سید محمد سیدحسینی، میر سامان پیشوایی،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
امروزه جهانی شدن تجارت و پیدایش شرکت‌های جهانی باعث توجه بیشتر به شبکههای زنجیره تأمین جهانی شده است. از سوی دیگر با توجه به این که تصمیمات طراحی شبکه از قبیل مکانیابی تسهیلات از آن دسته تصمیماتی است که دارای اثرات بلندمدت، پرهزینه و زمان‌بر میباشد، طراحی بهینه شبکه زنجیره تأمین جهانی به منظور کاهش هزینهها و افزایش سودآوری شرکت‌های بین‌المللی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار میباشد.
در این مقاله یک مدل جدید مکانیابی و موجودی برای زنجیره تأمین جهانی به منظور حداکثرسازی سود مراکز تولید و توززیع با در نظر گرفتن فسادپذیری مواد اولیه و محصولات ارائه شده است. سپس برای نشان دادن کارایی مدل پیشنهادی، شرکت زرماکارون به عنوان مطالعه موردی، مورد بررسی قرار گرفته، مدل بر روی آن اجرا و نتایج و تحلیل حساسیت گزارش شده است.
دکتر حسن خادمی زارع، دانشجو لیلا تقوا، دکتر محمد مهدی لطفی،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
حمل‌ونقل در سیستم‌های اقتصادی اعم از تولیدی و خدماتی از جایگاه مهمی برخوردار است.. یکی از مباحثی که در چند دهه اخیر کاربرد بالایی داشته و برای افزایش کارایی و بهره‌وری سیستم‌های حمل‌ونقل مطرح‌شده، مسئله مسیریابی وسایل نقلیه است. در این پژوهش مدل جدیدی از مسئله مسیریابی وسایل نقلیه به صورت برنامهریزی خطی عدد صحیح فرموله میشود که در آن برخلاف مدلهای متداول مسئله مسیریابی لزومی به بازگشت وسیله نقلیه بعد از اتمام سرویس‌دهی به انبار اولیه وجود ندارد.در این مقاله تأثیر تخصیص انعطاف‌پذیر انبار پایانی در هزینه حمل‌ونقل و رضایت مشتری به‌طور همزمان سنجیده میشود. اهداف این مدل شامل حداقل سازی مسافت طی شده توسط وسایل نقلیه و حداکثر سازی سطح سرویس تأمین‌کنندگان به مشتریان است. برای تأمین رضایت مشتریان از پنجره زمانی فازی برای تحویل کالا به مشتریان استفاده‌شده است. با توجه به Np-Hard بودن مسئله مسیریابی در حالت چند قرارگاهی و چند محصولی با پنجره زمانی فازی برای حل مدل از الگوریتم فرا ابتکاری ژنتیک چند هدفه با مرتب‌سازی نا مغلوب استفاده‌شده است. نتایج حاصل از حل مثالهای متعدد نشان میدهد با بکار گیری مدل انعطاف‌پذیر بجای مدلهای متداول مسیریابی هزینه‌های توزیع به‌طور میانگین 15 درصد کاهش‌یافته است همچنین رضایت مشتری به‌طور میانگین 18 درصد افزایش پیدا می‌کند
دکتر پرویز فتاحی، حسن باقری، سمانه بابایی راد،
جلد 28، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
در این پژوهش، مدلی برای مکانیابی آمبولانسها با در نظر گرفتن وسیله پشتیبان (برای بالا بردن قابلیت اطمینان) و محدویت ظرفیت برای آمبولانسها زمینی ارائه شده است. این مدل برای مواقع اضطراری (جنگ و بلایای طبیعی) در نظر گرفته شده است. در این مدل مقدار تقاضای پوشش داده شده برای هر نقطه تقاضا وابسته به تعداد دفعات پوشش توسط تسهیلات و مقدار تقاضا میباشد. مقدار تقاضا و شعاع پوشش آمبولانسها در دورههای مختلف با توجه به شرایط و کاربرد مدل، پویا در نظر گرفته شده است. آمبولانس ها قابلیت مکانیابی مجدد در دورههای مختلف را دارا میباشند. در این مدل دو نوع آمبولانس زمینی و هوایی برای مکانیابی در نظر گرفته شده است. آمبولانسهای هوایی به عنوان آمبولانسهای پشتیبان در نظر گرفته شده است. آمبولانسهای زمینی و هوایی به عنوان آمبولانسهایی با داشتن محدودیت ظرفیت در نظر گرفته شده است. برای حل این مدل، کروموزوم سازی (تولید جواب اولیه) به شیوهای ارائه شده است که کروموزوم مکانیابی برای آمبولانسهای زمینی و هوایی در یک کروموزوم کلی ارائه شده است. این مدل چون یک مدل پیچیدهای میباشد برای حل آن از الگوریتم شبیهسازی تبرید مبتنی بر جمعیت 1با رویکرد کروموزوم تلفیقی استفاده شده است. در نهایت نتایج الگوریتم ارائه شده برای حل مدل با الگوریتم شبیهسازی تبرید2 مقایسه شده است. نتایج نشان داده کیفیت الگوریتم ارائه شده نسبت به الگوریتم شبیه سازی تبرید بهتر میباشد.
