نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

  چکیده:  از جمله عوامل مهم ایجاد کننده مزیت رقابتی در کسب و کار و تولید، استفاده از منابع مشترک است. این امر باعث شده در محیط رقابتی و پویای امروز، بهره گیری از رویکرد اشتراک منابع در کانون توجه مدیران قرار گیرد. در این رویکرد با اشتراک منابع، و از طریق راهبرد سکوی مشترک امکان تولید طیف وسیعی از محصولات، توام با حداقل تنوع در عوامل تولید فراهم می­گردد. این در حالی است که اکثر کارخانجات و صنایع تولیدی در یک نظام مبتنی بر شبکه، تلاش می­کنند زمینه ایجاد جریان ارزش را از مرحله تامین منابع تا تحویل محصول به مشتری به نحو موثرتری برنامه­ریزی و مدیریت نمایند. ازجمله مصادیق این راهبرد در طول زنجیره تامین، مشترک سازی مولفه­های محصول و سکوی مشترک است. بر این اساس در این مقاله، با هدف ارایه یک مدل ریاضی، سعی شده ضمن تصمیم­سازی درخصوص انتخاب بهترین ترکیب مولفه­های مشترک، اثر هزینه ای راهبرد مشترک­سازی و میزان صرفه­جویی­های ناشی از آن به عنوان یکی از معیارهای کلیدی عملکردی در زنجیره تامین مبتنی بر سکوی مشترک مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد.  

   از جمله عوامل مهم ایجاد کننده مزیت رقابتی در کسب و کار و تولید، استفاده از منابع مشترک است. این امر باعث شده در محیط رقابتی و پویای امروز، بهره گیری از رویکرد اشتراک منابع در کانون توجه مدیران قرار گیرد. در این رویکرد از طریق راهبرد سکوی مشترک، امکان تولید طیف وسیعی از محصولات، توام با حداقل تنوع در عوامل تولید فراهم می گردد. این در حالی است که عمده کارخانجات و صنایع تولیدی در یک نظام مبتنی بر شبکه، تلاش می کنند زمینه ایجاد جریان ارزش را از مرحله تامین منابع، تا تحویل محصول به مشتری، در کوتاهترین زمان، برنامه ریزی و مدیریت نمایند. ازجمله مصادیق این راهبرد در طول زنجیره تامین، مشترک سازی مولفه­های محصول است. بر این اساس در این مقاله، با هدف ارایه یک مدل ریاضی، سعی شده ضمن تصمیم سازی درخصوص انتخاب بهترین ترکیب مولفه های قابل اشتراک در محصولات، اثر زمانی راهبرد مشترک سازی و میزان صرفه جویی های ناشی از آن به عنوان یکی از معیارهای کلیدی عملکردی در زنجیره تامین، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد.

از جمله فرض های مدل مقدار اقتصادی تولید¹، عدم تولید قطعات معیوب در حین عملیات تولیدی و نیز عدم توجه به تورم² و ارزش زمانی پول³ می باشد. اما مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که در نظر گرفتن تولید قطعات معیوب در مدل های تعیین اندازه دسته تولید و یا وارد کردن موضوع تورم و ارزش زمانی پول در آنها، منجر به تغییر مقدار بهینه دسته تولید می شود. بنابراین، در سیستم های تولیدی با تولید قطعات معیوب، توجه به این دو عامل به منظور تعیین اندازه‌ی دسته‌ی تولید لازم می باشد. این مقاله به بررسی اثر ارزش زمانی پول در مدل مقدار تولید اقتصادی با وجود دوباره کاری پرداخته است. به دلیل پیچیدگی تابع هزینه، یافتن جواب بهینه به سادگی امکان پذیر نیست؛ لذا در این مقاله از الگوریتمی مبتنی بر ترکیب دو روش جستجوی شتابدار و دیکوتوماس به منظور حل مسئله استفاده شده و اثر تورم و ارزش زمانی پول با استفاده از مقادیر عددی مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت تحلیل حساسیت بر اساس پارامترهای نرخ بهره، نرخ تورم و نرخ توأم انجام شده است. محاسبات عددی نشان می دهد که عدم توجه به تورم و ارزش زمانی پول باعث خطای نسبتاً زیادی در هزینه می شود