نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید

---

اگر چه دوره ضمانت از عناصر مهم بازاریابی در دوره اخیر و یکی از شاخص های کیفیت محصول بشمار می رود ولی مبانی تعیین کننده دوره ضمانت بر بده بستان هزینه تولید کننده / فروشنده و خریدار استوار است. موضوع تبادل هزینه و دوره از دید مصرف کننده و پایایی محصول و هزینه از دیدگاه تولید کننده برای محصولات به عنوان یک قطعه مورد توجه بیشتر پژوهشگران قرار گرفته است. ما در این تحقیق ابتدا بر مبنای اطلاعات دوره ضمانت خودرو قابلیت اطمینان قطعات مختلف سیستم انتقال قدرت را تعیین می کنیم سپس سه سیاست ضمانت تجدیدپذیر را مورد توجه قرار داده و بر مبنای بودجه اختصاص یافته از طرف تولیدکننده، در هر سیاست به تعیین دوره ضمانت می پردازیم در نهایت با در نظر گرفتن وضعیت قطعات سیستم الگوریتمی را جهت تعیین سیاست ضمانت مناسب برای سیستم مورد مطالعه ارائه می دهیم

---

دوربین از مهم ترین اجزای تجهیزات نوین ارتباطی می باشد که عدم کارکرد آن باعث از دست رفتن درصد زیادی از اهداف این گونه تجهیزات می شود. به منظور جلوگیری از صدمات وارده به لنزها مخصوصا در ماموریتهایی که در محیطهای دشوار مانند فضا صورت می گیرد، یک درپوش بنام شاتر بر روی لنز نصب می گردد. شناسایی انواع خرابی های احتمالی در این گونه دستگاه های بسیار حساس و محاسبه قابلیت اطمینان آنها با توجه به ساختار پیچیده اینگونه سیستم ها قبل از عملیات، نقش موثری در بهبود طراحی این سیستم ها ایفا می کند. از سوی دیگر محاسبه قابلیت اطمینان این چنین سیستم هایی بدلیل کمبود بعضی از داده های ضروری با دشواری روبرو می باشد. روش شبکه های بیزین روشی بسیار قدرتمند در محاسبه قابلیت اطمینان سیستم های پیچیده است که مشکل کمبود داده را نیز از بین می برد. در این مقاله ابتدا با ترسیم بلوک دیاگرام کارکردی جریان(FFBD) و ماتریس N2، اجزای کارکردی مهم شاتر دوربین شناسایی شده و سپس با استفاده از روش تخصیص FOO و زنجیره مارکوف، قابلیت اطمینان تک تک اجزاء و زیر سیستم ها محاسبه گردیده اند. در مرحله بعد بر اساس درخت خرابی (FTA) شاتر، شبکه بیزین آن رسم شده و در نهایت قابلیت اطمینان شاتر بدست آمده است.

---

در دهه‌های اخیر قابلیت اطمینان به عنوان یکی از ویژگی‌های طراحی محصولات در بسیاری از صنایع از جمله صنایع دفاعی و هوافضا کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به شدت مورد توجه واقع شده است. هدف اصلی در مهندسی قابلیت اطمینان بهبود عملکرد سیستم در طول زمان می‌باشد. استفاده از سیستم‌های با قطعات مازاد یکی از راه‌های بهبود قابلیت اطمینان است که معمولاً در این نوع سیستم‌ها، دسترسی به اطلاعات دقیق جهت تعیین تعداد بهینه قطعات مازاد همیشه به راحتی امکان پذیر نیست. به همین منظور برای ارزیابی و تجزیه و تحلیل سیستم از منطق فازی استفاده می-شود. در این مقاله یک مدل ریاضی برای تخصیص بهینه تعداد اجزای مازاد هر مرحله از یک سیستم چند مرحله‌ای با ساختارهای سری-موازی، k-از-n و جانشینی با هدف حداکثرسازی قابلیت اطمینان سیستم و با توجه به محدودیت‌های وزن و هزینه سیستم ارائه شده که در این مدل قابلیت اطمینان، وزن و هزینه اجزا و نیز وزن و هزینه سیستم، فازی در نظر گرفته شده است. در انتها یک مثال عددی با در نظر گرفتن اعداد فازی مثلثی و ذوزنقه‌ای و با استفاده از روش‌های غیرفازی کردن مختلف، بیان شده و مقادیر متغیرها به وسیله الگوریتم فراابتکاری شبیه سازی تبرید محاسبه شده و نتایج ارائه گردیده‌اند. نتایج نشان دادند که ساختار جانشینی، قابلیت اطمینان بالاتری برای سیستم به وجود می‌آورد.

---

وجود عدم قطعیت‌ در متغیرهای طراحی و پارامترهای مساله، امری گریز ناپذیری بوده و باید در فعالیت بهینه‌سازی در نظر گرفته شود. در مسائل بهینه‌سازی، استواری و قابلیت اطمینان طرح از اهمیت زیادی برخوردار است. دو رویکرد طراحی استوار و طراحی بر مبنای قابلیت اطمینان دو جنبه فوق را دربر می-گیرند. اما کاربرد جداگانه این دو رویکرد، پایداری محصول در طول عمر آن را تضمین نمی‌کند. بنابر این، در این نوشتار ما رویکرد طراحی استوار و طراحی بر مبنای قابلیت اطمینان را در یک مدل ترکیب کرده و یک متدولوژی کلی برای طراحی محصول استوار و قابل اطمینان ارائه می‌کنیم. کارایی متدولوژی ارائه شده با حل یک مثال عددی نشان داده می‌شود.

---

تجهیزات هوایی به دلیل حساس بودن در انجام مأموریت از لحاظ زمان و دقت مورد نظر، نیازمند فرآیند تولید دقیق‌تری در راستای نیل به قابلیت‌اطمینان بالا نسبت به سایر تجهیزات است. لذا در این پژوهش با تمرکز بر روی بالگرد مورد مطالعه به بررسی قابلیت‌اطمینان قطعات اصلی اَرابه فرود آن به منظور ارتقای سطح قابلیت‌اطمینان کل محصول پرداخته شده است. و در طی آن با هدف ارائه الگوریتمی جامع و یکپارچه به منظور بهبود قابلیت‌اطمینان محصولات انجام گرفته است. بدین منظور، قبل از هر چیز به شناسایی عوامل مؤثر در طراحی احتمالی محصولات پرداخته شد. و سپس به مطالعه اَرابه فرود بالگرد با شناسایی ابزارهای مناسب به منظور بررسی محصول از لحاظ کارکرد و نحوۀ اتصالات و ترکیب ساختاری سیستم اَرابه فرود بالگرد مورد مطالعه پرداخته شد. در ادامه، نظر به ثابت بودن نرخ شکست در طول عمر قطعات مکانیکی؛ محاسبات پیش‌بینی قابلیت‌اطمینان با در نظر گرفتن ثابت بودن نرخ خرابی آن‌ها با تابع توزیع نمایی انجام گرفت و نیز با قابلیت‌اطمینان تخصیص داده شده توسط روش FOO، مقایسه شد. در نتیجه با مشخص شدن قطعات بحرانی، به تشخیص دقیق کلیۀ آثار عدم رسیدن قابلیت‌اطمینان سیستم اَرابه فرود به حد استاندارد تعریف شده توسط ابزار تحلیل درخت خطا پرداخته شد. خروجی‌های برگرفته از این ابزار را به ورودی‌های ابزار FMEA سپرده تا به علل آثار به وجود آمده پی برده شود و عدد اولویت ریسک مربوط به هر یک از خطاها مشخص گردید. و در مرحله دوم تجزیه و تحلیل حالات بالقوه شکست و آثار آن به ارائه پیشنهاداتی جهت کاهش اعداد اولویت ریسک و بهبود قابلیت‌اطمینان محصول پرداخته شد. و در نهایت با طرح آزمایشی به ارائه راهکارهای باصرفه اقتصادی و زمانی به منظور اجرای پیشنهادات تغییر مواد قطعات آلومینیومی به تیتانیوم پرداخته شده است. در مجموع، هدف اصلی این مقاله ارائه الگویی برای بهبود قابلیت‌اطمینان قطعات مکانیکی است و در همین راستا، به ارزیابی و برنامه‌ریزی جهت بهبود قابلیت‌اطمینان بالگرد در شرکت هواپیماسازی ایران با مطالعه موردی اَرابه فرود پرداخته است.

---

مکان­ یابی مراکز توزیع و تخصیص افراد حادثه­ دیده به این مراکز، از مسائل مهم در مدیریت بحران است، زیرا باعث کاهش زمان امدادرسانی شده و آسیب­ های ناشی از بحران را کاهش می­دهد. در این مقاله یک مدل چند هدفه مکان­ یابی انبارهای توزیع، توسعه داده شده که با هدف کاهش هزینه و افزایش قابلیت اطمینان، با در نظر گرفتن تقاضا به شکل پویا و غیرقطعی، انبارهای اولیه و پشتیبان را مکان­ یابی کرده و نقاط آسیب­ دیده را به این تسهیلات تخصیص می­دهد. قابلیت اطمینان به صورت انبارهای پشتیبان، احتمال خرابی مسیرها و انبارها و همچنین در قالب یک هدف جداگانه در نظر گرفته شده است. همچنین عدم قطعیت به شکل سناریو دیده شده و تخصیص انبارهای احداث شده، بر پایه­ ی سناریوهای مختلف صورت می­گیرد. جهت ارزیابی و اعتبارسنجی مدل پیشنهادی، زلزله در شهر تهران به عنوان مطالعه موردی انتخاب و بر روی مدل پیاده­ سازی شده است. نتایج محاسباتی نشان می­دهد با بکارگیری مدل جهت مکان­ یابی و تخصیص انبارهای اولیه و پشتیبان، می­ توان با کاهش هزینه­ ها، به قابلیت اطمینان بالایی دست یافته و تقاضای پاسخ داده شده را افزایش داد که این مسئله در مدیریت بحران بسیار حائز اهمیت است.