یک مثال روزمره از مکانیزم اثر امواج الکترومغناطیسی بر بافتهای زنده، گرم شدن بافتهای مغز بر اثر صحبت مداوم با تلفن همراه است. به دلیل اهمیت امر و درگیری اکثر آحاد جامعه با این مکانیزم، مرکز تحقیقات آفاق اقدام به احداث آزمایشگاه تحقیقاتی و تایید نمونه SAR و خرید تجهیزات اندازهگیری نرخ جذب ویژه بافتهای انسانی در معرض تابش امواج تلفن همراه نموده است.
SAR مخفف (Specific Absorption Ratio) به معنی نرخ جذب ویژه است که بیانگر میزان انرژی جذب شده توسط بافت برحسب وات بر کیلوگرم است. استانداردهای موجود یک بیشینه برای SAR بافتهای مختلف انسان قائل شدهاند که تجاوز از این بیشینه میتواند برای بافت مورد نظر بسیار
خطرناک باشد. در آزمایشگاه SAR با استفاده از یک ربات پیشرفته، انواع فانتومها و مایعهای شبیهساز میتوان SAR ناشی از انواع تشعشعگرهای امواج الکترومغناطیسی به خصوص دستگاه تلفن همراه را بر انواع بافتهای انسانی اندازهگیری و با استانداردهای موجود تطبیق داد.
برای اندازهگیری SAR ناشی از گوشی تلفن همراه یک سیستم شبیهساز BTS جهت برقراری ارتباط دائم و مستمر با گوشی لازم است که در این آزمایشگاه سیستم CMU200 این وظیفه را انجام میدهد. در این آزمایشگاه تعدادی دانشجو در مقاطع مختلف مشغول تحقیق میباشند.
در این آزمایشگاه، برای اندازهگیری تشعشعات میدانهای الکتریکی و مغناطیسی بر بافتهای موجودات زنده و محیط، از یک سری مایع شبیهساز هر یک از بافتها استفاده میشود. یک نمونه از این مایعات شبیهساز در داخل کشور تهیه شده که با نمونه خارجی تطابق بسیار خوبی دارد و امید میرود در آینده کلیه مایعات شبیهساز را بتوان در داخل کشور تهیه نمود.
در حال حاضر میزان SAR استاندارد ناشی از تلفن همراه در مغز و گردن توسط سازمان تنظیم مقررات رادیویی اعلام شده و همگان اعم از تولید کنندگان و واردکنندگان تلفنهای همراه ملزم به رعایت این استانداردها میباشند.
برای اندازهگیری SAR یکی از مدرنترین رباتهای اندازهگیری میزان جذب انرژی توسط بافتهای بدن از شرکت Aprel تحت عنوان ALSAS10-U خریداری شده است.
مایع شبیهساز را که شبیه مایع درون مغز یا بدن موجودات زنده به ویژه انسان میباشد را در فرکانسهای کاری دستگاههای تشعشعگر مانند تلفن همراه، تلفنهای بیسیم و ماکروفر، در محلهای مربوطه (فانتومها) ریخته و در معرض تابش امواج الکترومغناطیسی در باندهای مختلف قرار میدهیم و SAR درون مایع را با پراب مخصوص که برای همین کار ساخته شده است اندازه میگیریم.
دستگاه دارای سه فانتوم میباشد که یکی برای سمت راست سر، دیگری برای سمت چپ و سومی برای کل بدن میباشد.
پارامتر SAR اندازهگیری شده به سه صورت زیر قابل محاسبه است.
SAR ماکزیمم محلی
متوسط SAR یک گرم
متوسط SAR ده گرم
کلیه اندازهگیریهای این قسمت براساس استاندارد IEEE 1528 انجام میشود.
سیستمهای موجود در آزمایشگاه تحقیقاتی و تایید نمونه SAR به قرار زیر هستند:
1- ALSAS10-U
2- CMU200 |