آقای محمد صادق رسولی دانشجوی کارشناسی ارشد جناب آقای دکتر بهروز مینایی بیدگلی روزیکشنبه 21/12/90 ساعت 13 در اتاق دفاعیه واقع در طبقه سوم دانشکده کامپیوتر از پروژه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان استنتاج بی ناظر ظرفیت فعل در زبان فارسی بر مبنای دستور وابستگی دفاع خواهند نمود.استاد مشاور این پروژه دکتر هشام فیلی میباشند. 

 چکیده پایان نامه:

  فعل اصلی‌ترین جزء جمله در زبان است و زبان فارسی از این قاعده مستثنی نیست. مفهوم ظرفیت از نظریۀ دستور وابستگی در زبان‌شناسی نوین اقتباس شده است. ظرفیت فعل نیز نشان‌دهندۀ متمم‌های مورد نیاز فعل برای خوش‌ساخت کردن جمله است. شناخت ساخت ظرفیتی در زبان از سه جهت اهمیت دارد. نخست این که با شناخت ساخت‌های ظرفیتی می‌توان سامانه‌های مبتنی بر دستور واژگانی طراحی کرد. دومین جهت استفاده از ساخت‌های ظرفیتی برای کاربردهای تجزیۀ نحوی و معنایی زبان به صورت هوشمند است. سومین جهت نیز استفاده از آن برای کاربردهای شناختی در زبان‌شناسی نظری است. در این پایان‌نامه پس از مرور ادبیات موضوع پیرامون روش‌های پردازش زبان طبیعی در سطح نحو و روش‌های یادگیری زبان، به بررسی ساختار فعل و ظرفیت فعل در زبان پرداخته شده است. پس از مروری بر مفاهیم فعل، دستور وابستگی، ظرفیت در دستور وابستگی و روش‌های استخراج بی‌ناظر ظرفیت فعل در زبان فارسی، روش‌هایی برای استخراج بی‌ناظر فعل مرکب در زبان فارسی و ظرفیت افعال زبان فارسی پیشنهاد و آزموده شده است. به دلیل نیاز واژگانی زبان، نگارنده به همراه همکارانش اقدام به ایجاد اولین فرهنگ ظرفیت فعل در زبان فارسی و اولین پیکرۀ وابستگی نحوی زبان کرده‌اند تا بتوان به وسیلۀ آن‌ها پردازش زبان فارسی را در سطح نحو بهبود و گسترش داد. در نهایت نیز جمع‌بندی و پیشنهادهایی در مورد ادامۀ کار این پژوهش برای بسط روش‌های پردازشی مبتنی بر دستور وابستگی در زبان فارسی پیشنهاد شده است.

  واژه‌های کلیدی: پردازش زبان طبیعی، دستور وابستگی، نحو، فعل، ظرفیت فعل، فعل مرکب، زبان فارسی، استخراج بی‌ناظر.

  Abstract:

  Verb is the main element in the sentence in language and Persian languages has this nature too. Valency is inspired from the dependency grammar theory in the modern linguistics. Verb valency indicates numbers and types of complements of verbs in order to make the sentence structured. Learning the verb valency is important in three aspects. In the first hand, we can build lexical grammar based systems. The second aspect is its usefulness in syntactic and semantic parsing. The third aspect is its usefulness for cognitive issues researches. In this thesis, after reviewing the literature behind natural language processing and language learning models, verb structure and verb valency is studied. After reviewing the notion of verb, dependency grammar, valency in dependency theory and unsupervised methods in valency induction, some models are proposed and tested on Persian compound verb induction and verb valency extraction via unsupervised learning models. In spite of the need for linguistic lexicons, the author and his colleagues developed the first valency lexicon of Persian verbs and the first syntactic dependency treebank of Persian sentences.

  Keywords: Natural language processing, dependency grammar, syntax, verb, verb valency, Persian language, unsupervised extraction. 

  ارائه­دهنده:

 محمد صادق رسولی

  اساتید راهنما:

  دکتر بهروز مینایی بیدگلی

 استاد مشاور: دکتر هشام فیلی

  استاد ممتحن داخلی : دکتر محمدرضا کنگاوری

  استاد ممتحن خارجی :دکتر شهرام خدیوی

  زمان : یکشنبه 21/12/90

  ساعت 13

  مکان: دانشکده مهندسی کامپیوتر- طبقه سوم- اتاق دفاعیه

  از اساتید بزرگوار، دانشجویان گرامی و دیگر متخصصان و علاقه مندان به موضوع دفاعیه دعوت
می شود با حضور خود موجبات غنای علمی و ارتقای کیفی را فراهم سازند.

  دانشکده مهندسی کامپیوتر مدیریت تحصیلات تکمیلی