چکیده این رساله به معرفی ساختار جدیدی از فیبرهای کریستال نوری با خواصی منحصر به فرد می‌پردازد. عامل اصلی در به وجود آمدن این خواص فیبرهای کریستال نوری، ساختار پوشش و توانایی در کنترل ضریب شکست مؤثر است. از خواص فیبرهای کریستال نوری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: تک مود بودن در طیف وسیع، تمرکز بسیار زیاد نور، خاصیت غیر خطی بالا، کنترل پاشیدگی، روزنه دریافت بزرگ، دو شکستی بالا، تلفات نشتی و تلفات در خم‌ بسیار کم. با توجه به خواص مذکور، این نوع فیبرها می‌توانند جانشین بسیار خوبی برای فیبرهای متداول باشند. امروزه برای تحلیل فیبرهای کریستال نوری از روش‌های عددی نظیر روش اجزای متناهی، روش چند قطبی، روش‌های تفاضل متناهی در حوزه زمان و فرکانس و... استفاده می‌شود. نگاه اجمالی به روش‌های عددی نشان می‌دهد که دستیابی به یک روش کامل غیر ممکن است. آنچه به تجربه نیز ثابت شده، این است که روش تفاضل متناهی در عین سادگی، دارای بهترین و دقیقترین پاسخ‌ها برای تحلیل فیبرهای کریستال نوری است. بنابراین از این روش در تحلیل خواص فیبرهای طراحی شده جدید استفاده شده است. اما اشکال عمده این روش و سایر روش‌های عددی مورد استفاده در الگوریتم‌های سعی و خطا، نیاز به زمان و هزینه زیاد برای پیاده‌سازی است. در این رساله روش جدیدی برای طراحی و بهینه‌سازی فیبرهای کریستال نوری ارائه شده است که بر مبنای روش هوشمند فازی-عصبی و روش الگوریتم ژنتیک ترکیبی DE/EDA است. دقت بالای روش فازی- عصبی و سرعت آن نشان می‌دهد که می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش‌های عددی باشد. از این روش برای تخمین ویژگی‌هایی نظیر پاشیدگی و شیب آن و همچنین اتلاف فیبر در باند مخابراتی C، استفاده شد. دقت پیش‌بینی ویژگی‌های فیبر توسط این روش بیش از 99% بدست آمد. در ضمن از الگوریتم ژنتیک DE/EDA برای بهینه‌سازی ساختار فیبر استفاده شده است. نتایج نشان داد که این روش در مسائل بهینه‌سازی کارآیی بسیار دارد. فیبر کریستال نوری طراحی شده دارای اتلافی بسیار پایین و پاشیدگی کم در طول موج µm55/1 بوده و همچنین دارای شیب پاشیدگی اندک در باند C است. با افزایش تعداد متغیرهای ورودی هر عضو در پایگاه داده می‌توان خواص فیبر را بهبود بیشتری داد