تولید رنگ فتوکالیستی برای مقابله با آلاینده‌های خطرناک هوا در دانشگاه علم و صنعت ایران

پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ایران با استفاده از نانو فناوری، نوع جدیدی از رنگ‌های فتوکاتالیستی را ساختند که آلاینده‌های خطرناک و سرطان‌زای موجود در هوا را به مواد کم خطر تبدیل می‌کند.

پژوهشگران دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران با ارائه روشی نوین در تولید رنگ‌های فتوکاتالیستی موفق شدند ضمن کاهش قابل توجه هزینه تولید و بهبود عملکرد این رنگ در تخریب آلودگی‌های سرطان‌زا، راه را برای استفاده تجاری از این محصول هموارتر کنند.
این رنگ می‌تواند با استفاده از نور خورشید، آلاینده‌های فرار از جمله ترکیبات آروماتیک سرطان‌زا را تخریب کرده و به ماده کم خطر دی اکسید کربن تبدیل کند. به گفته دکتر مسعود جمشیدی سرپرست پروژه تولید رنگ فتوکاتالیستی، آنها برای این کار از نانو ذرات تیتان دی اکسید بهره گرفتند. این ماده که با روشی خاص به درون رنگ منتقل شده است در مجاورت با هوا آلاینده‌های خطرناک را جذب می‌کند و هنگامی که در معرض نور قرار می‌گیرد ساختار این آلاینده‌ها را تخریب و آن‌ها را در نهایت تبدیل به دی اکسید کربن می‌کند که از آلایندگی بسیار کمتری نسبت به ترکیبات آروماتیک برخوردار بوده و غلظت مجاز آن در هوا بسیار بیشتر از ترکیبات آروماتیک است.

دکتر جمشیدی با اشاره به دستاوردهای قبلی دانشمندان جهان در این حوزه می‌گوید:«در بیشتر نمونه‌های مشابه ساخته شده فقط نانو ذرات روی رنگ نشانده­‌ شده‌اند که این کار از نظر عملی بسیار کار سختی است و دارای محدودیت­های اجرایی است.در کاری که ما انجام داده‌­ایم نانو ذرات به درون رنگ منتقل شده‌اند» وی مهمترین مزیت این کار را کاهش مقدار نانوذره‌ی مصرف شده در رنگ می‌داند که به گفته این محقق مقدار نانوذره مصرف شده به زیر ۵ درصد رسیده است. کاهش نانو ذرات در ترکیب رنگ ضمن کاهش قیمت موجب افزایش خصوصیات مکانیکی رنگ و همزمان جلوگیری از تخریب پلیمر در اثر فعل و انفعالات فتوکاتالیستی نانو ذرات می‌شود. این در حالی است که در طرح‌های مشابه که با پوشش دادن رنگ سعی می‌شد به خواص ضد آلایندگی دست بیابند این میزان بیش از ۱۰ درصد بود که هزینه بالایی را به دنبال داشت.

 هدف اصلی محققان دانشگاه علم و صنعت ایران در تولید رنگ فتوکاتالیستی از بین بردن ترکیبات سرطان زای آروماتیک موجود در هوا است که مقادیر اندک آن در محیط‌های بسته مانند منازل تاثیر بسیار نامطلوبی بر بدن انسان دارد و بررسی‌های مسئولین پروژه ساخت رنگ فتوکاتالیستی نشان می‌دهد که برخی از مواد موجود در منازل باعث شده تا غلظت این مواد در داخل منازل فراتر از حد انتظار باشد.
پروژه تولید رنگ فتوکاتالیستی که به مدت بیش از ۵ سال است که پیگیری می‌شود، هم‌اکنون در مقیاس آزمایشگاهی به موفقیت رسیده و دکتر جمشیدی معتقد است با توجه به مشکلاتی که صنایع شیمیایی و همچنین شهرهای بزرگ با آلودگی هوا دارند در صورت سرمایه‌گذاری مناسب این طرح می‌تواند با همکاری صنایع رنگسازی به صورت صنعتی تولید شده و مورد استفاده قرار گیرد.