مهندس ترانه میهن خواه دانشجوی دوره دکتری این دانشکده گرایش مهندسی محیط زیست، 19 بهمنماه سال 98 از رساله خود تحت عنوان «تدوین شاخص آلودگی غبارات ته نشین شونده هوای شهری حاوی فلزات سنگین و هیدروکربنهای آروماتیک حلقهای (مطالعه موردی شهر تهران)» در محل سالن کنفرانس دکتر عباسنیا با راهنمایی دکتر محسن سعیدی و دکتر عبدالرضا کرباسی دفاع نمود.
چکیده این رساله به شرح زیر میباشد:
امروزه با توسعه روزافزون صنعت و افزایش جمعیت روند ورود انواع آلایندهها به محیط زیست شهری شدت گرفته است. غبارات اتمسفری به دلیل پتانسیلی که در جذب و رهاسازی مجدد طیف وسیعی از آلایندههای محیطزیستی دارند، به عنوان معیاری برای سنجش کیفیت محیطزیست شهری مورد توجه قرار گرفتهاند. با این وجود خلأ وجود شاخصی برای سنجش وضعیت آلودگی که مختص غبارات شهری باشد، آشکار است.
رساله حاضر به معرفی شاخصی مختص غبارات با عنوان شاخص آلودگی غبار (Dust Polution Index) برای ارزیابی آلودگی غبارات شهری پرداخته است. این شاخص بر اساس مفهوم فاصله حالت موجود از حالت ایدهآل تعریف شده است و غلظتهای فلزات سنگین (آرسنیک، جیوه، کادمیم، سرب، کروم، مس و روی) و هیدروکربنهای آروماتیک حلقوی، پارامترهای مؤثر در محاسبه شاخص هستند. برای اختصاص وزن اهمیت به پارامترهای آن از نتایج مرور بیش از 200 تحقیق در کشورهای مختلف جهان و نیز روش تحلیل شبکهای با بهرهگیری از نظرات خبرگان استفاده شده است. همچنین برای بررسی عملکرد شاخص تدوین شده 80 نمونه از غبارات فرونشسته کلانشهر تهران در کاربریهای مختلف جمعآوری شدند. غلظتهای فلزات سنگین هدف و PAHها به ترتیب با استفاده از پلاسمای جفت شده القایی و کروماتوگرافی گازی اندازهگیری شد. شاخص جدید و شاخصهای پیشین محاسبه شده و مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که شاخص تدوین شده در مطالعه حاضر که آلودگی غبارات شهری به فلزات سنگین و هیدروکربنهای آروماتیک حلقهای را در 5 رده طبقهبندی مینماید، تجمیعی بوده و از حساسیت و قابلیت اعتماد قابل قبولی برخوردار است. این شاخص غبارات شهری را در کاربریهای اداری-تجاری، صنعتی و مسکونی دارای آلودگی شدید ارزیابی میکند و آلودگی غبارات شهری در کاربری فضای سبز را در رده متوسط طبقهبندی مینماید. محاسبه مقادیر شاخص مخاطره (Hazard Index) برای غلظتهای میانگین فلزات سنگین سرب، کادمیوم، کروم، آرسنیک، روی، مس و جیوه در غبارات شهری تهران ریسک سلامتی غیر سرطانزایی ناچیز را نشان داد. ریسک سرطانزایی ناشی از عناصر آرسنیک، کادمیم و نیکل در همه کاربریها در رده ریسک محتمل قرار گرفت. نسبت غلظت هیدروکربن-های آروماتیک حلقوی سرطانزا به غلظت کل 16 عضو اولویتدار PAHها در کاربریهای اداری-تجاری، مسکونی، صنعتی و فضای سبز به ترتیب %37، %28، %24 و %8 است. ریسک سرطانزایی کل ناشی از PAHها در همه کاربریها (به جز فضای سبز) با مقادیر بزرگتر از 4-10 شدید ارزیابی شد.
رایانامه جهت ارتباط با دانشجوی فوق: mihankhahyahoo.com